Làng kính… hại mắt

Kính lão giá… 2.000 đồng!

Vừa đặt chân tới Lịch Động, hình ảnh đầu tiên đập vào mắt chúng tôi là những ngôi nhà trưng biển hiệu kính mắt san sát nhau, bên trong cửa hàng là những kho chứa chất đầy kính mắt đủ loại. Tại cơ sở lắp ráp kính mắt M.Đ ở gần khu chợ Lịch Động, trên nền đất hàng ngàn hộp mắt kính đủ các loại kính râm, kính lão, kính cận xếp la liệt choán hết cả lối đi. Trong kho, hàng trăm kiện hàng đựng các phụ kiện gọng, mắt kính vẫn còn nguyên tem mác Trung Quốc xếp chồng chất lên nhau. Khu vực gia công kính mắt nằm kế bên lúc nào cũng có 2 – 3 người làm việc.

“Muốn bao nhiêu, loại nào cũng có” Được sự giới thiệu của “người trong ngành”, chúng tôi tiếp cận được với T., đầu nậu có ngót nghét chục năm buôn kính ở Lạng Sơn, chuyên nhập hàng từ Trung Quốc và bán lại cho dân buôn kính ở Lịch Động. Theo lời quảng cáo, T. có xưởng chuyên sản xuất và lắp ráp kính mắt ở Lũng Vài (Bằng Tường, Quảng Châu) – nơi được coi là “thủ phủ” sản xuất gọng, mắt kính quy mô lớn ở Trung Quốc. Mặc dù người gốc Trung Quốc nhưng T. nói tiếng Việt rất sõi. “Tìm tới đây là rẻ nhất rồi, không có cửa nào rẻ hơn đâu. Muốn bao nhiêu cũng có, kính mắt loại nào cũng có, cứ qua cửa khẩu anh giao hàng”, T. nhiệt tình mời. Anh ta tự giới thiệu, so với giá bán buôn từ các chủ kính ở Lịch Động, mức giá của T. rẻ hơn từ vài nghìn tới vài chục nghìn mỗi chiếc. Thậm chí, theo lời T., anh ta còn bán gọng, mắt kính theo cân ký. Tuy nhiên, đây là hàng bị lỗi, tay nghề phải thành thạo thì mới gia công được kính hoàn thiện.

Ngoài kính thời trang, các lò ráp kính ở Lịch Động còn làm cả kính cận, kính lão, kính mắt trẻ em. Thế nhưng, quá trình tìm hiểu tại đây chúng tôi không hề thấy thiết bị đo đạc chuyên dụng nào; trên mắt kính tuyệt nhiên không có thông số về chất lượng sản phẩm hay bảo hành…

Tại Lịch Động, ngoài những cơ sở lắp ráp, nhiều người còn nhập kính mắt nguyên chiếc rồi vận chuyển đi khắp các tỉnh thành trong cả nước tiêu thụ.  Giá một chiếc kính mát rẻ tiền bán cho người đi đường ở mức 50.000 – 70.000 đồng thì nơi này nhập về nguyên chiếc chỉ 10.000 – 12.000 đồng/chiếc; nếu nhập mắt, gọng kính rời về lắp ráp, tính cả gia công còn rẻ hơn: 5.000 – 7.000 đồng/chiếc. Cá biệt, cơ sở của ông Đ. bán buôn loại kính lão chỉ… 2.000 đồng/chiếc.

“Tìm đến cửa hàng của chị là đúng nhất rồi, kính mắt giá rẻ loại nào cũng có”, bà chủ cửa hàng N. miệng quảng cáo, tay lấy các loại kính cho khách xem và báo giá: kính râm đen rẻ nhất 5.000 – 7.000 đồng/chiếc, kính trẻ em 8.000 đồng/chiếc… Thấy khách chưa ưng ý, bà này lôi ra một xấp kính giả, nhái theo hàng hiệu, từ Rayban, Wansha, Gucci, đến Chanel…, tất cả đều đồng giá 50.000 – 60.000 đồng/chiếc.

“Xã ủng hộ, mình vào làm không thuận”

 Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Văn Quảng, Chủ tịch UBND xã Đông Các, thừa nhận trên địa bàn có nhiều hộ kinh doanh kính mắt. Tuy nhiên về số lượng, nguồn gốc xuất xứ thì ông Quảng trả lời “không biết được” với lý do “địa phương không quản lý và không có chức năng quản lý ngành đó”.

Theo ông Quảng, mỗi đợt kiểm tra lực lượng quản lý thị trường (QLTT) không liên hệ với xã nên không biết được việc có phát hiện hàng không nguồn gốc, xuất xứ hay không (!?).

Nguy cơ mờ mắt, hỏng võng mạc Tại Hà Nội, dọc vỉa hè các tuyến phố Trường Chinh (Q.Đống Đa), Giải Phóng, Nguyễn Xiển (Q.Hoàng Mai), Phạm Văn Đồng (Q.Nam Từ Liêm)… la liệt các sạp hàng bán kính giá rẻ được chủ hàng trưng ra hút khách. Tại các chợ đầu mối lớn như chợ Đồng Xuân (Q.Hoàn Kiếm), chợ sinh viên Dịch Vọng, chợ Xanh (Q.Cầu Giấy)… kính giả, nhái các thương hiệu kính lớn được bày bán tràn ngập với giá bèo. Kính râm giả, nhái hiệu Rayban bình quân 30.000 –  50.000 đồng/chiếc; các loại khác rẻ nhất 25.000 đồng/chiếc, đắt nhất không quá 120.000 đồng/chiếc. Chủ một cửa hàng bán kính mắt ở chợ Đồng Xuân (Q.Hoàn Kiếm) tuyên bố xanh rờn: “100% hàng nhái do Trung Quốc sản xuất, bói đâu ra hiệu mà giá rẻ như thế”. Tiến sĩ Nguyễn Đức Anh, Trưởng khoa Khúc xạ (Bệnh viện Mắt T.Ư), cho biết kính trôi nổi trên thị trường có chất lượng quang học không tốt vì làm bằng chất liệu nhựa rẻ tiền, không có tác dụng lọc tia cực tím mà ngược lại làm giảm ánh sáng khiến đồng tử phải giãn to hơn, dẫn đến tia cực tím vào mắt nhiều hơn. Tia cực tím vào nhiều trong mắt có thể gây đục thủy tinh thể, ảnh hưởng tới võng mạc, dễ gây ra tổn thương mộng ở mắt và làm giảm khả năng nhìn của mắt. Ông Đức Anh cảnh báo những người có tật khúc xạ, dùng kính tự lắp thủ công sẽ rất nguy hiểm vì để có cặp kính đạt chuẩn cần phải có nhiều quy trình đo mắt, lập đơn kính, lắp ráp tại những cửa hàng kính mắt được cấp chứng chỉ mài lắp kính.